Izrael Malecki

Izrael Malecki. Urodził się 8 stycznia 1910 roku w Białowieży w rodzinie Abraham Maleckiego (link do Maleckich) i Frumy Winokur. Miał pięcioro rodzeństwa, z czego dwoje wyemigrowało przed wojną. Mieszkał na ulicy Stoczek 120 (wg dawnej numeracji). Przed wojną ukończył 5 klas szkoły powszechnej i uczył się krawiectwa u znanego mistrza krawiectwa w Białowieży - baptysty Kuprjanowa, potem sam został krawcem. W 1941 roku ożenił się w Hajnówce. W czasie okupacji niemieckiej pracował z innymi Żydami przy naprawianiu dróg i kopał doły dla mordowanych przez hitlerowców ludzi zwożonych do Białowieży z okolicy. Według dokumentów złożonych przez siebie w 1946 roku, w czasie rejestracji w Centralnym Komitecie Żydów Polskich w Bielsku, w lipcu 1941 roku znalazł się w Prużanie, został przesiedlony do tamtejszego getta i w styczniu 1943 został deportowany do obozu Zagłady w Auschwitz. Według opowieści ludzi w Białowieży zanim trafił do Auschwitz, uciekł z egzekucji białowieskich mężczyzn Żydów w Żwirowni, ale potem został złapany. Aleksander Krawczuk tak mówił: "(...) Jeden z Żydów, Srul Malecki uciekł z miejsca egzekucji i ocalał. Po wojnie rozmawiałem z nim i potwierdził on fakt, że wszyscy mężczyźni i chłopcy narodowości żydowskiej zostali przez Niemców zamordowani na żwirowni. (...) Srul Malecki po wojnie wyjechał do Izraela. Bliższych szczegółów związanych z tą egzekucja on nie podawał." Również Włodzimierz Dackiewicz, który po wojnie pracował przez rok z Maleckim wspomina, że Malecki uciekł z egzekucji w żwirowni rzucają się w górę na skarpę, a potem został złapany.

 

W obozie Auschwitz został zapisany w transporcie, który przybył z getta w Prużanie 30 stycznia 1943 roku. Otrzymał numer więzienny 98037. Przeżył. Wrócił do Białowieży zaraz po wojnie. Pomógł mu go krawiec Naumnik (jego kolega, z którym przed wojną wspólnie terminował u Kuprjanowa), jak wspomina Włodzimierz Dackiewicz, który sam był krawcem u Naumnika: "Srolik Malecki wrócił w 1946 roku, 180 cm wzrostu, a ważył 36 kg. Mój majster [Naumnik] mówi: 'u mnie jest pomieszczenie, będziesz spał i szył. Ja będę brał robotę od klientów, ty będziesz robił, a co zrobisz to forsę dla siebie będziesz brał.' Srulik mieszkał u niego, jadł. Jak przyszedł to skóra i kości. Tu troszkę odżył."

Potem, według Dackiewicza, Malecki spotkał Sarenkę. Według Dackiewicza Malecki i Sarenka sprzedali po kilka domów (duża rodzina Maleckich miała kilka domów w Białowieży), pobrali się i wyjechali do Izraela.

Wcześniej jednak Malecki wyjechał do Bielska, gdzie zarejestrował się jako ocalały w Centralnym Komitecie Żydów Polskich 14 lipca 1946 roku, podając adres zamieszkania w Bielsku, ul. Mickiewicza 60, gdzie prawdopodobnie jeszcze przez jakiś czas przebywał, zanim wyemigrował do Izraela. Udało się ustalić adres Izraela Maleckiego w Izraelu w 1956 roku w Ramat - Gan, koło Tel Awiwu, niestety nie udało się odnaleźć żadnych jego potomków.